ภาวะนับถือตัวเองต่ำ (Low Self-Esteem) คือภาวะที่บุคคลมีความเชื่อหรือความรู้สึกไม่ดีต่อตนเอง มีความคิดเชิงลบต่อตัวเอง หรือรู้สึกว่าตนเองไม่เพียงพอหรือไม่มีคุณค่า อาจเกิดจากประสบการณ์ชีวิต ความกดดันทางสังคม การเปรียบเทียบกับผู้อื่น หรือความรู้สึกไม่มั่นใจในความสามารถของตนเอง
การมีภาวะนับถือตัวเองต่ำอาจส่งผลกระทบต่อความสัมพันธ์ การงาน หรือคุณภาพชีวิตโดยรวม แต่มีหลายวิธีที่สามารถช่วยแก้ไขหรือบรรเทาภาวะนี้ได้
- สร้างการรับรู้ทางบวกต่อตัวเอง
พยายามหาจุดแข็งหรือคุณค่าของตนเอง และจดจำความสำเร็จเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่คุณทำได้ การจดบันทึกสิ่งที่คุณทำได้ดีและความสำเร็จของคุณจะช่วยสร้างความมั่นใจ
- หลีกเลี่ยงการเปรียบเทียบ
การเปรียบเทียบตัวเองกับคนอื่นอาจทำให้รู้สึกไม่เพียงพอ ลองเน้นที่การพัฒนาตนเองและตั้งเป้าหมายที่เป็นส่วนตัว แทนที่จะเปรียบเทียบกับคนอื่น
- หาคนสนับสนุน
การพูดคุยหรืออยู่ร่วมกับคนที่สนับสนุนคุณ สามารถช่วยเสริมความมั่นใจ หากคุณมีเพื่อนหรือครอบครัวที่เข้าใจและให้กำลังใจ นั่นสามารถช่วยให้คุณรู้สึกดีขึ้น
- ฝึกการพูดคุยในเชิงบวกกับตนเอง
พยายามหยุดความคิดเชิงลบเกี่ยวกับตัวเองและแทนที่ด้วยความคิดเชิงบวก คุณสามารถใช้ข้อความยืนยันตนเอง (affirmations) เพื่อเตือนตัวเองถึงคุณค่าและความสามารถของคุณ
- เข้าร่วมกิจกรรมที่ช่วยเพิ่มความมั่นใจ
การทำกิจกรรมที่คุณสนุกสนานและรู้สึกมั่นใจ เช่น การออกกำลังกาย งานอดิเรก หรือการเรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ จะช่วยเสริมสร้างความมั่นใจ
- พิจารณาการปรึกษานักจิตวิทยาหรือนักบำบัด
หากคุณพบว่าความรู้สึกนับถือตัวเองต่ำส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวันหรือสุขภาพจิต การพูดคุยกับนักจิตวิทยาหรือนักบำบัดอาจเป็นวิธีที่ดีในการเข้าใจปัญหาและหาวิธีแก้ไขอย่างมีประสิทธิภาพ
ภาวะนับถือตัวเองต่ำสามารถส่งผลกระทบต่อหลายด้านของชีวิต รวมทั้งสุขภาพจิตและกาย ความสัมพันธ์กับผู้อื่น และการทำงานหรือการเรียนของบุคคลนั้น ๆ นี่คือบางส่วนของผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น
1. สุขภาพจิต
ความวิตกกังวลและความซึมเศร้า: ผู้ที่มีภาวะนับถือตัวเองต่ำมักมีความเสี่ยงสูงที่จะพัฒนาความวิตกกังวลและความซึมเศร้า เนื่องจากพวกเขาอาจมีความคิดเชิงลบต่อตนเองและมองโลกในแง่ร้าย
ความเครียด: การไม่มีความมั่นใจในตนเองอาจทำให้รู้สึกเครียดง่ายเมื่อเผชิญกับสถานการณ์ที่ท้าทายหรือเมื่อต้องตัดสินใจ
2. สุขภาพกาย
ปัญหาการนอนหลับ: ความวิตกกังวลและความเครียดที่เกี่ยวข้องกับความรู้สึกไม่มั่นใจอาจส่งผลต่อรูปแบบการนอนหลับ
พฤติกรรมที่เสี่ยงต่อสุขภาพ: บางคนอาจหันไปใช้แอลกอฮอล์ ยาเสพติด หรือพฤติกรรมการกินที่ไม่ดีเพื่อจัดการกับความรู้สึกของตน
3. ความสัมพันธ์กับผู้อื่น
ปัญหาในการสร้างความสัมพันธ์: ความไม่มั่นใจอาจทำให้ยากต่อการสร้างหรือรักษาความสัมพันธ์ ผู้ที่มีภาวะนับถือตัวเองต่ำอาจหลีกเลี่ยงการโต้ตอบทางสังคมหรือดึงตัวเองออกจากความสัมพันธ์เพราะกลัวการถูกปฏิเสธ
การขึ้นอยู่กับผู้อื่น: พวกเขาอาจพึ่งพาการอนุมัติจากผู้อื่นเพื่อยืนยันคุณค่าของตนเอง ซึ่งอาจนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่ไม่สมดุลและไม่มีสุขภาพดี
4. การทำงานและการเรียน
ประสิทธิภาพต่ำ: ความไม่มั่นใจในตนเองอาจทำให้คนเหล่านี้ลังเลที่จะรับความเสี่ยงหรือท้าทายตนเอง ซึ่งอาจส่งผลต่อการเติบโตในอาชีพหรือการเรียน
การหลีกเลี่ยงความท้าทาย: ความกลัวว่าจะล้มเหลวหรือไม่สามารถรับมือกับงานได้สามารถขัดขวางการพัฒนาอาชีพหรือทางการศึกษา
การจัดการกับภาวะนับถือตัวเองต่ำต้องการการเข้าใจความรู้สึกของตนเองและบางครั้งอาจต้องใช้การช่วยเหลือจากมืออาชีพ เพื่อพัฒนากลยุทธ์ในการเสริมสร้างความมั่นใจและวิธีการคิดเชิงบวกเกี่ยวกับตนเอง
