เคยเป็นกันไหม ไอ้อาการที่คิดงานหรือคิดอะไรสักอย่างคิดยังไงก็คิดไม่ออก หางทางออกที่ดีไม่ได้เลย พอเมื่อเราอาบน้ำสมองดันแล่นผุดไอเดียดี ๆ ออกมาได้เสียเฉย ๆ อย่างง่ายดาย ทั้งที่ตอนเราต้องการใช้ความคิดหนัก ๆ นั้นสมองตื้อไปหมดดันคิดไม่ออก
ซึ่งรู้หรือไม่ว่าเรื่องนี้สามารถอธิบายได้โดยง่ายตามหลักวิทยาศาสตร์ด้วยล่ะ
สมองแล่นเพราะจิตว่าง
เพราะเมื่อจิตใจของคุณว่างเปล่าไม่ต้องจดจ่อหรือเพ่งสมาธิกับสิ่งใด ดังนั้นความคิดต่าง ๆ จะเปล่งประกายโลดแล่นได้เต็มที่ เพราะสมองสามารถทำงานได้อย่างไม่มีอะไรติดขัดหรือกดดัน แล้วช่วงเวลาไหนล่ะที่สมองคุณจะปรอดโปร่งได้แบบนั้นในช่วงเวลาชีวิตประจำวัน นอกเสียจากตอนอาบน้ำนั่นเอง
ไม่ใช่เฉพาะตอนคุณกำลังอาบน้ำเพียงอย่างเดียว การกระทำทุกอย่างที่เป็นธรรมชาติในแบบที่ไม่ต้องใช้ความคิดมากมายหรือแม้กระทั่งการกระทำที่น่าเบื่อ เช่น การนั่งส้วม การตกปลา โดยการเป็นไปในรูปแบบนี้คือการพักผ่อนในสภาวะปกติของสมองในส่วนของการจัดสินใจ ด้วยเหตุนี้จึงสามารถอธิบายได้อย่างตรงไปตรงมาว่า ทำไมเวลาเราจมอยู่กับความคิดหรือกองงานเราจึงมักคิดอะไรไม่ออก ต่างจากตอนเราอาบน้ำ
การใช้ความคิดอย่างหนักในการทำงานหรือแก้ไขในสิ่งต่าง ๆ แน่นอนว่าเป็นเรื่องจำเป็นที่ต้องทำ แต่สิ่งเหล่านี้เป็นเหตุที่อาจทำให้สมองเราทำงานได้ไม่กระฉับกระเฉงพอและอยากติดแหง็กอยู่กับความคิดเดิม ๆ และผลวิจัยยังบอกอีกว่ามันจะใช้งานได้มากกว่าถ้าคุณผ่อนคลายคล้ายกับการปล่อยสายจูงให้อิสระกับความคิด
ผ่อนคลายบ้างนะ
ความสุขความสบายจากการผ่อนคลายทำอะไรโดยไม่ใช้ความคิดเป็นส่วนหนึ่งของการหลั่งฮอร์โมนส์โดพามีน ซึ่งเป็นสารสร้างความสุขและความคิดสร้างสรรค์ และไม่ยากเสียด้วยกับการมองหาที่หรือกิจกรรมที่คุณคุ้นเลยที่ให้ความสบายใจและปลอดภัย โดยหันหน้าออกจากหน้าที่ความรับผิดชอบหรือกดดัน และเมื่อคุณตกอยู่ในภวังค์ที่ทำให้ความคิดผ่อนคลายความคิดสร้างสรรค์ก็จะเกิดขึ้นได้ไม่ยาก